De website www.toekomstbestendigeouderenzorgutrecht.nl is aangevuld met dertien nieuwe projecten die dit jaar van start zijn gegaan. Sommige projecten zetten in op tekorten op de arbeidsmarkt, andere op de zelfredzaamheid van ouderen. Toch hebben ze allemaal één belangrijkste overeenkomst: ze werken mee aan een voorbereide en toekomstbestendige ouderenzorg.
In het kader van de Krachtig Verbindende Toekomstvisie Utrecht zijn er de afgelopen jaren veel projecten opgestart die in 2022 hun eindresultaten bekendmaken, zijn verlengd of zelfstandig zijn verdergegaan, zoals REIN.
Dit jaar zijn er door het Zorgkantoor regiogelden ter beschikking gesteld voor dertien nieuwe projecten in de regio’s Eemland, West, Zuid-Oost en Stad. Maar belangrijker dan de verspreiding over de verschillende regio’s, zijn de doelstellingen van het project. Die moeten aansluiten bij de vier belangrijkste punten van de Krachtig Verbindende Toekomstvisie 2030: beeldvorming en preventie, steunsystemen op wijk- en dorpsniveau, expertise op het gebied van ouderenzorg en arbeidsmarkt en regionaal werkgeverschap.
Beeldvorming en preventie: voorbereid ouder worden
Ouderen zullen in de toekomst langer zelfstandig in hun eigen, vertrouwde omgeving blijven wonen. Om ze daar op voor te bereiden én ze daar de nodige hulp en ondersteuning bij te bieden, is een aantal projecten opgestart dat zich hiermee bezighoudt. SmartSize bijvoorbeeld, is een leefstijlprogramma in regio Stad dat ouderen helpt om fitter en vitaler te worden. Het programma dat zich in andere regio’s al heeft bewezen, stimuleert gezond eten en meer beweging en kan daarmee gezondheidsproblemen voorkomen.
Een ander project dat zich richt op voorbereid ouder worden is Reablement dat van start gaat in regio West. Dit project, waarmee al ervaring is opgedaan in andere delen van Nederland en in Scandinavische landen, leert ouderen hoe ze zelf de regie over hun leven kunnen houden.
Voor zelfstandig wonende ouderen die hulp en ondersteuning nodig hebben, zou er meer zorg op maat moeten kunnen worden aangeboden, vinden de VVT-organisaties in Eemland die deelnemen aan het project Verkenning VPT-MPT in de wijk. Samen willen ze onderzoeken of ze Volledige en Modulaire Pakketten Thuis (VPT en MPT) kunnen aanbieden aan thuiswonende ouderen en hoe deze kunnen worden geïmplementeerd in de eigen organisatie.
Steunsystemen op wijk- en dorpsniveau
Om de zelfredzaamheid van ouderen te vergroten, moet er worden gebouwd aan een netwerk waarbij ouderen, indien nodig, een beroep kunnen doen op formele en informele zorgnetwerken. Een goed voorbeeld daarvan zijn de steunsystemen, ooit begonnen met zeven steunpunten in de regio’s West en Stad, maar inmiddels uitgebreid tot meer dan twintig locaties, ook buiten de regio. Dit project krijgt dan ook een vervolg in 2022.
Ook het project ONZe, waarin ouderenzorgorganisaties in de regio Zuidoost Utrecht hun krachten bundelen in een netwerk waarin professionals de zorg voor ouderen in de eerste lijn organiseren, is al langer bezig. Dit jaar is het project uitgebreid met ketenpartners zoals specialisten ouderengeneeskunde, huisartsen en het ziekenhuis.
De Specialist Ouderen Geneeskunde (SOG) speelt ook een belangrijke rol in het project Verkenning scenario’s inzet SOG in MPT/VPT. Hierin onderzoeken VVT-instellingen in de regio Eemland hoe SOG’s kunnen worden ingezet voor thuiswonende ouderen, hoe dit past in de samenwerkingsketen met wijkverpleging, huisartsen en ziekenhuis en of de inzet van SOG’s kan worden gefinancierd via het Volledig of Modulair Pakket Thuis (VPT/MPT).
Samenwerking staat ook centraal in de transformatiepilot Sociaal innoveren in Eemland die zich inzet om (zorg)organisaties en andere formele en informele (zorg)organisaties met elkaar te verbinden. Een mooi voorbeeld van domein overstijgende samenwerking tussen verschillende aanbieders met verschillende expertises.
Expertise op het gebied van ouderenzorg: lokaal en centraal
Om in te kunnen spelen op de behoeften van een toenemend aantal ouderen, is het nodig om te kunnen beschikken over voldoende specialistische zorg. VVT-organisaties stellen hun kennis en expertise ter beschikking aan andere (zorg)organisaties en er is meer aandacht voor het inzetten van gespecialiseerde zorgmedewerkers voor thuiswonende ouderen. Gezondheidszorg (GZ) psychologen vormen steeds vaker een belangrijk onderdeel van de integrale zorgbenadering van ouderen omdat ze in een vroeg stadium problemen kunnen voorkomen en behandelen. Daarom zijn er in de toekomst meer GZ-psychologen nodig. In het project Samen opleiden – GOP-ZOU in de regio Zuid-Oost, gaan vier VVT-organisaties kijken hoe ze in de komende jaren samen nieuwe GZ-psychologen kunnen opleiden om ervoor te zorgen dat er ook in de toekomst voldoende specialistische zorg in de regio beschikbaar is.
Domein- én regio overstijgend is de digitaliseringsagenda waar alle VVT-instellingen die zich hebben aangesloten bij de IVVU aan meewerken. Dit project heeft als doel om de deelnemende organisaties een duidelijke strategie en visie te bieden als het gaat om toekomstige activiteiten op het gebied van digitalisering en ICT. De nadruk daarbij ligt op de digitale gegevensuitwisseling in de (langdurige) zorg, niet alleen met de cliënt maar ook tussen verschillende zorgverleners.
Arbeidsmarkt en regionaal werkgeverschap
De krapte op de arbeidsmarkt is een groot thema in de ouderenzorg. Het is dan ook niet verwonderlijk dat in twee regio’s – Zuidoost en Eemland – een begin is gemaakt met het opzetten van een sub-regionale flexpool of regionale capaciteitspool waarbij eigen medewerkers kunnen worden ingezet bij collega zorgaanbieders of kan worden geput uit een gezamenlijke flexpool om het inhuren van dure ZZP’ers te verminderen.
Tegelijkertijd is het belangrijk om het werken in de zorg aantrekkelijker te maken en te houden. In regio Stad moet de Community hbo-verpleegkundigen ertoe bijdragen dat hbo-verpleegkundigen zelf de regie kunnen houden over hun professionele ontwikkeling en daardoor langer en met meer plezier in de ouderenzorg blijven werken. Ook het duurzaam verbeteren en opschalen van de werkbegeleiding van BOL- en BBL-leerlingen in de regio Zuidoost moet ertoe bijdragen dat meer jongeren kiezen voor een opleiding in de zorg en daarbij goede begeleiding krijgen waardoor ze minder snel uitstappen.
Tenslotte heeft een aantal zevental kleinere organisaties in de regio Zuidoost de handen ineengeslagen om een digitale verpleegkundige achterwacht in te richten. De digitale achterwacht moet gaan fungeren als poortwachter voor de huisartsenpost, specialist ouderengeneeskunde en verpleegkundige zorg waardoor de zorgcapaciteit optimaal kan worden benut.
"Dankzij deze projecten weten zorgorganisaties elkaar beter te vinden en zijn ze op meer fronten gaan samenwerken."
Toekomst
Aan het einde van dit jaar zal duidelijk worden welke projecten potentie hebben om in de toekomst verder uitgewerkt te worden. Toch is er nu al een belangrijke doelstelling bereikt: dankzij deze projecten weten zorgorganisaties elkaar beter te vinden en zijn ze op meer fronten gaan samenwerken. Daar profiteert iedereen van: de VVT-instellingen zelf, de medewerkers die met meer plezier in de zorg (blijven) werken én de ouderen die de hulp en ondersteuning krijgen die ze nodig hebben om langer zelfstandig van hun oude dag te kunnen genieten.
Meer informatie over alle projecten is te vinden door te klikken op de link in de tekst of via de pagina projecten van de website https://www.toekomstbestendigeouderenzorgutrecht.nl/projecten