Sensoren, VR-brillen, beeldbellen en slimme incontinentiematerialen. Ook in de zorg staan ontwikkelingen niet stil. Hoe maak je medewerkers vertrouwd met deze nieuwe technieken? Het project Zorgtechnologie heeft het afgelopen jaar zestig ambassadeurs opgeleid die zich daarvoor inzetten. Projectleider Marloes Aarden vertelt er meer over.
“Als zorgorganisatie kun je bijna niet meer om nieuwe technieken heen”, vertelt Marloes Aarden, namens Utrechtzorg projectleider van het project Zorgtechnologie. “Door de krapte op de arbeidsmarkt, is het niet alleen noodzakelijk om de zorg efficiënter te maken, nieuwe technieken maken het werk ook prettiger en het leven van ouderen aangenamer. Hierdoor kunnen ouderen bijvoorbeeld langer zelfstandig blijven en zorg krijgen die is aangepast aan hun persoonlijke behoeften. Toch bestaat er op de afdelingen zelf vaak nog veel weerstand tegen technische innovaties. Medewerkers zijn bang dat het de zorg minder persoonlijk maakt of maken zich zorgen over privacy. Maar als je met bijvoorbeeld het gebruik van een bedsensor alleen maar bij een bewoner hoeft te gaan kijken als de sensor meldt dat iemand uit bed is, dan is dat niet alleen veel efficiënter, het is ook prettiger voor de bewoner die niet in zijn slaap wordt gestoord omdat er iemand binnenkomt om te kijken of hij of zij wel in bed ligt. Hetzelfde geldt voor slim incontinentiemateriaal. De oudere wordt dan verschoond op het moment dat het nodig is en hoeft niet onnodig lang onverzorgd rond te lopen. Met het project Zorgtechnologie willen we deze visie delen met alle zorgprofessionals van de deelnemende organisaties zodat ze er minder weerstand bij ervaren.”
Ambassadeurs
Als veertien organisaties met samen zo’n vijfduizend medewerkers allemaal apart manieren moeten bedenken om hun zorgprofessionals vertrouwd te maken met technische innovaties in de zorg, dan kost dat heel veel tijd en geld. Het is slimmer en efficiënter om dat gezamenlijk aan te pakken en daarvoor een organisatie in te schakelen die daar ervaring in heeft, in dit geval Utrechtzorg, en samen een programma te ontwikkelen. “Het is praktisch gezien niet mogelijk om al die vijfduizend medewerkers individueel te trainen in het gebruik van zorgtechnologie”, vervolgt Marloes. “Bovendien gaan technologische ontwikkelingen steeds weer een stapje verder en dan zou je al die medewerkers ook regelmatig moeten blijven bijscholen. Daarom hebben we ervoor gekozen om te werken met ambassadeurs zorgtechnologie die de medewerkers op de afdelingen en binnen de teams helpen vertrouwd te worden met nieuwe technieken. Deze ambassadeurs hebben niet alleen een opleiding gevolgd, maar van hun organisatie ook uren gekregen om deze rol te kunnen vervullen. Dat is misschien wel het belangrijkste voordeel van dit project. De ambassadeurs doen dit er niet even tussendoor bij, het is een wezenlijk onderdeel van hun taakomschrijving. Gemiddeld gaat het dan, afhankelijk van de omvang van de instelling, om zes uur per week waarin de ambassadeur uitleg geeft, meedenkt over wat een passend technologisch hulpmiddel is voor een cliënt, pilots begeleidt en een positieve houding ten opzichte van zorgtechnologie stimuleert.”
Opleidingsaanbod
Marloes: “Bij de start van het project hebben we een nulmeting gedaan waaraan ruim 1.900 medewerkers van de veertien zorgorganisaties hebben deelgenomen. Op basis daarvan zien de organisaties hoe er gedacht wordt over zorgtechnologie en hoe het gesteld is met de kennis, houding en vaardigheden van medewerkers als het gaat om zorgtechnologie. De ambassadeurs hebben een tweedaagse opleiding gevolgd en zijn vervolgens een jaar lang in groepjes begeleid. Dat gaf hen de mogelijkheid om vragen te stellen, resultaten te delen en ervaringen uit te wisselen. Daarbij gaat het niet alleen om het leren hoe nieuwe technieken werken, maar ook over hoe je ze uitlegt aan medewerkers en hoe je kunt omgaan met weerstand.
Natuurlijk willen we de medewerkers zelf ook enthousiasmeren over het gebruik van zorgtechnologie. Daarom bieden we, samen met buro StrakZ een uitgebreid opleidingsaanbod aan. Van een laagdrempelig online inspiratie-uurtje tot een korte workshop op locatie of een ééndaagse training. Nog een andere manier van leren is een online game van FactZ die medewerkers op hun telefoon of tablet kunnen spelen en waarmee ze op informele wijze hun kennis over zorgtechnologie kunnen bijhouden. Het is een heel interactieve vorm van leren die je gemakkelijk tussendoor kunt doen, bijvoorbeeld als je in de bus of trein zit of tijdens een verloren uurtje ’s avonds. Ook de doelgroep managers vergeten we niet. Zij hebben een hele belangrijke rol om ruimte te maken voor digitalisering en worden zich daar door de speciale manager training meer bewust van. Zo kan iedereen binnen de organisatie kennismaken met nieuwe technologische ontwikkelingen in de zorg.”
‘Op 22 september organiseren we een Kickstart event dat van 15.00 tot 18.00 uur plaatsvindt in Kapel Berg en Bosch in Bilthoven’
Kickstart event
Het regionale project loopt eind dit jaar af. Het is nu aan de individuele organisaties om de uren van deze ambassadeurs beschikbaar te houden en zelf initiatieven op dat gebied te ontwikkelen. “Ik denk dat wij daar met dit project een belangrijke aanzet toe hebben gegeven”, aldus Marloes. “Aan het eind van dit jaar gaan we een nieuwe meting uitvoeren om te kijken wat het project heeft opgeleverd als het gaat om de houding van medewerkers ten aanzien van zorgtechnologie.
Op 22 september organiseren we een Kickstart event dat van 15.00 tot 18.00 uur plaatsvindt in Kapel Berg en Bosch in Bilthoven. Kickstart omdat organisaties het thema zorgtechnologie nu, met behulp van deze ervaringen, zelf een vervolg kunnen geven. Maar er zijn ook andere zorg- en welzijnsorganisaties uit de regio welkom om te komen leren van dit regionale project. Op het programma staan inspirerende sprekers die veel ervaring hebben met digitalisering en de inzet van zorgtechnologie, bijvoorbeeld Xenia Kuiper, programmamanager Sociale Robotica bij Stichting Philadelphia Zorg, maar er zijn ook presentaties van de ambassadeurs uit de regio over hun behaalde resultaten. Tijdens de borrel krijgen deze ambassadeurs ook feestelijk hun certificaat uitgereikt en proosten we gezamenlijk op de behaalde resultaten en de toekomst. Een toekomst waarin technologie een steeds grotere rol zal gaan spelen. Ook in de ouderenzorg.”
Meer informatie en aanmelden voor het Kickstart-event op 22 september kan via https://utrechtzorg.net/agenda/zorgtechnologie-kick-start-event
Meer informatie:
https://www.toekomstbestendigeouderenzorgutrecht.nl/zorgtechnologie
https://utrechtzorg.net