Een bus vol zij-instromers die opgeleid worden tot Verzorgende IG
Het personeelstekort in de ouderenzorg is een bestaand probleem. Het is dan ook noodzakelijk om snel nieuwe mensen op te leiden. Maar dan moet er wel voldoende tijd zijn om deze leerlingen goed te begeleiden. Daar schort het nu nog aan. Het project ‘duurzaam verbeteren en opschalen van werkbegeleiding’ wil leren in de zorg leuker en efficiënter maken en generaties verbinden.
Het begon begin 2021 allemaal met een droom: “Een bus vol zij-instromers die, in samenwerking met het ROC Midden Nederland, tijdens een verkort leer-werktraject bij Accolade Zorg opgeleid worden tot Verzorgende IG”, vertelt Janneke van Trigt, opleidingsadviseur bij Accolade Zorg en penvoerder van het werkbegeleidingsproject. “Die bus kwam er. In februari ontvangt een groot deel van deze Accolade-klas het felbegeerde diploma. Sommige collega’s staan al in de startblokken om direct door te gaan met de opleiding tot verpleegkundige, andere hebben iets meer tijd nodig en kiezen ervoor om de opleiding regulier voort te zetten.”
Vicieuze cirkel
Vanwege de tekorten op de arbeidsmarkt leek dit concept een schot in de roos. Er werden direct (wervings)plannen gemaakt voor de volgende Accolade-klas, maar al snel stuitte men op een cruciale succesfactor: de werkbegeleiding. “Het is een mooi streven om heel veel leerlingen in de zorg te krijgen”, vertelt projectleider Karin Swart, “maar je moet wel de mogelijkheden en de middelen hebben om ze allemaal op een goede manier te begeleiden. Medewerkers in de zorg ervaren al jaren een grote werkdruk, juist door het personeelstekort. Door daar werkbegeleiding aan toe te voegen, wordt de druk alleen maar groter. Er is gewoonweg te weinig tijd voor de begeleiding van leerlingen, terwijl studenten juist aangeven behoefte te hebben aan meer persoonlijke begeleiding.”
‘Er is te weinig tijd voor de begeleiding van leerlingen, terwijl studenten juist behoefte hebben aan meer persoonlijke ondersteuning’
“Op dit moment valt 42% van de jonge professionals in de zorg binnen twee jaar uit”, vult Janneke van Trigt aan. “20-25% van de leerlingen stopt zelfs al tijdens de opleiding. Dat zijn schrikbarende percentages! Het is een vicieuze cirkel die doorbroken moet worden."
Vernieuwende aanpak
Voor Accolade Zorg was dit de reden om samen met drie andere ouderenzorginstellingen - Beweging 3.0, Silverein en QuaRijn - aan de slag te gaan om de werkbegeleiding structureel te verbeteren en ook samen met opleiders te kijken naar een andere aanpak van de zowel de opleiding als de werkbegeleiding. Karin: “Op dit moment doen we de dingen zoals ze altijd gedaan werden, heeft elke school zijn eigen opleidingstraject en opdrachten en doen werkbegeleiders heel veel dingen dubbel. Maar de tijden veranderen en als we méér mensen willen opleiden, is het nodig om efficiënter te gaan begeleiden, stageprogramma’s op elkaar af te stemmen en te kijken naar nieuwe leermethodes. Waar kan de werkbegeleider tijd besparen en waar kunnen we de nieuwe, frisse ideeën van studenten implementeren? Werkbegeleiders zijn vaak professionals met een lange staat van dienst in de zorg en veel ervaring die gewend zijn om dingen uit te leggen. De meeste jongeren leren tegenwoordig sneller van een filmpje of door zelf een vlog te maken. Het is interessant en waardevol om te kijken hoe je die generaties bij elkaar kunt brengen en verbinden.”
‘Waar kan de werkbegeleider tijd besparen en waar kunnen we de nieuwe, frisse ideeën van studenten implementeren?’
Vier thema’s
Uit een studentenenquête in samenwerking met ROC Midden Nederland, gesprekken met werkbegeleiders en overleg met verschillende opleidingen en UtrechtZorg zijn vier hoofthema’s voor dit project gekozen:
1. Een totaal uniform begeleidingsprogramma zodat werkbegeleiders niet voor elke school verschillende opdrachten en programma’s moeten volgen, maar een duidelijk jaaroverzicht krijgen waardoor ze weten wat er van hen wordt verwacht.
2. Aansluiten bij de belevingswereld van de leerlingen door nieuwe leermethodes in te zetten. Bijvoorbeeld door het maken van vlogs en filmpjes, het inzetten van social media of het gebruik van smart glasses.
3. Flexibel onderwijs & toetsing: in samenwerking met de ROC’s en UtrechtZorg wordt gekeken naar de mogelijkheid om flexibel te studeren en te werken met deelcertificaten. Hierdoor kunnen leerlingen hun studie gefaseerd afronden en sneller aan het werk.
4. Betere balans tussen studie/werk/privé voor de student om te voorkomen dat studenten vroegtijdig uitvallen door een te hoge werk- of studiedruk.
Karin: “Voor deze vier thema’s brengen wij in kaart wat er al bestaat in het land, wat ontbreekt en vervolgens welke instelling waarmee aan de slag gaat. Op basis daarvan kunnen we besluiten om zelf een experiment op te starten of een bestaand concept te implementeren.”
Lerende regio
Janneke: “Op dit moment bestaat zo’n 5-10 procent van onze medewerkers uit leerlingen en stagiaires. De komende jaren willen wij dit aantal laten groeien naar 25 procent. Het is onmogelijk om dit alleen te doen. Daarom werken we voor deze innovatieve aanpak nauw samen met het Regionaal BPV Bureau, UtrechtZorg, MBO Amersfoort, ROCMN en het Hoornbeeck College. Het project staat nu in de steigers, de vervolgstappen worden samen met de werkbegeleiders en leerlingen verder vormgegeven. In het manifest van UtrechtZorg staat het mooi omschreven: ‘Een lerende regio is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid’. Met dit project en deze samenwerking hopen wij daar een duurzame bijdrage aan te leveren!”
Meer informatie: https://www.toekomstbestendigeouderenzorgutrecht.nl/duurzaam-verbeteren-en-opschalen-van-werkbegeleiding