Digitaliseringsagenda: Toekomstbestendige digitale ouderenzorg

Ook ouderen die langer thuis blijven wonen hebben op termijn zorg en ondersteuning nodig. Die komt vaak van verschillende kanten: de huisarts, wijkverpleging, VVT-instellingen, ziekenhuizen, thuiszorg, mantelzorgers, vrijwilligersorganisaties – kortom, iedereen die bij de zorg van ouderen is betrokken. Dan is het belangrijk dat al die zorgaanbieders hun gegevens snel, gemakkelijk en veilig met elkaar kunnen delen. Als iedereen op het juiste moment kan beschikken over de juiste en meest actuele informatie, wordt het gemakkelijker om passende zorg te kunnen bieden. Maar dan moeten alle gebruikte systemen wel dezelfde taal spreken.

Op dit moment is de digitalisering bij verschillende organisaties en instanties te veel versnipperd. ICT-systemen kunnen niet met elkaar communiceren of het is heel omslachtig om systemen aan elkaar te koppelen. Ook de manier waarop patiëntengegevens worden vastgelegd verschilt per organisatie. Nieuwe wetgeving ten aanzien van privacy of het recht van patiënten om zelf elektronisch toegang te krijgen tot zijn of haar eigen medische dossier, maken de materie ook niet gemakkelijker. Wat doe je dan als zorgaanbieder als je moet kiezen voor een nieuw systeem? Aan welke maatregelen moet je voldoen, zijn er subsidies waarvoor je in aanmerking komt, met welke systemen moet of wil je ook in de toekomst (blijven) communiceren en welke invloed heeft de keuze die je nu maakt op de toekomstige digitale koers? Als individuele organisatie is het bijna onmogelijk om zelfstandig al deze factoren te onderzoeken en zo tot een toekomstbestendige keuze te komen. Daarom hebben de zorgorganisaties die zijn aangesloten bij de IVVU besloten om samen te gaan werken aan een digitaliseringsagenda die de instellingen houvast biedt bij het maken van digitale keuzes voor nu en in de toekomst.

Stukjes van de puzzel

Begin 2022 is begonnen met een verkenning waarbij informatie is verzameld en gesprekken zijn gevoerd met de deelnemende organisaties. Daaruit is gebleken dat veel organisaties het belang zien van toekomstbestendige digitalisering en al druk bezig zijn met een stukje van de puzzel, maar geen zicht hebben op de hele afbeelding. De conclusie van de verkenning is dan ook dat er voldoende redenen zijn om samen tot een beleid te komen waarmee de eigen organisatie een koers kan bepalen, maar ook om een gezamenlijke visie te ontwikkelen die kan worden gebruikt in de samenwerking met andere organisaties. Zodat je als VVT-collectief een duidelijk standpunt hebt als een andere partij, bijvoorbeeld een ziekenhuis, afspraken wil maken over bijvoorbeeld gegevensuitwisseling.

Wetten, regels en initiatieven

Daarbij wordt er ook gekeken naar wat er landelijk speelt, zoals de invoering van de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz), het programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO) en het Integraal Zorgakkoord waarin een speciale bijlage is gewijd aan digitalisering en gegevensuitwisseling. Ook op regionaal gebied gebeurt er veel in de vorm van gesprekstafels en pilots op kleinere schaal. De digitaliseringsagenda kan worden gebruikt als een basis waaraan VVT-instellingen hun digitaliseringsvragen kunnen toetsen en hun digitale koers kunnen bepalen, een checklist om ja of nee te zeggen tegen een activiteit of een projectplan of een middel om het standpunt van de VVT duidelijk te maken aan een discussietafel.

Gegevensuitwisseling

De digitaliseringsagenda focust zich in eerste instantie op het veilig uitwisselen van gegevens met alle instanties en organisaties die bij de zorg van een oudere betrokken zijn, maar ook op de toegankelijkheid van die gegevens voor de cliënt zelf. Een zorgverlener beschikt daardoor altijd over de juiste, actuele informatie waardoor vermijdbare fouten kunnen worden voorkomen en tijd kan worden bespaard. Het is daarvoor noodzakelijk dat al die informatie snel en gemakkelijk kan worden gedeeld. Daarvoor bestaan al verschillende systemen, maar nu is het belangrijk om ervoor te zorgen dat die systemen dezelfde standaarden hanteren waardoor ze beter met elkaar kunnen communiceren. Het helpt dan als alle VVT-instellingen samen eenduidig kiezen voor een bepaalde standaard die compatibel is met die van andere partijen en voldoet aan landelijke richtlijnen.

Samenwerking

Het is duidelijk dat een zorginstelling dat niet alleen kan. Samenwerking is daarbij cruciaal. Het project is erop gericht om zorgorganisaties te ondersteunen bij hun eigen aanpak van digitalisering, niet om de individuele verantwoordelijkheid in te vullen. Dankzij de digitaliseringsagenda hebben organisaties straks toegang tot de kennis, ervaringen en resultaten van andere initiatieven en actuele informatie over landelijke en regionale ontwikkelingen. Zo kan elke zorgaanbieder zijn eigen digitale koers uitstippelen, zonder daarbij het collectieve belang uit het oog te verliezen: als (bijna) iedereen meedoet, kan digitale gegevensuitwisseling een breed gedragen succes worden en is de ouderenzorg ook digitaal op de toekomst voorbereid.

Meer informatie: https://www.toekomstbestendigeouderenzorgutrecht.nl/digitaliseringsagenda