In december 2021 werd het gezondheidsakkoord Samen Sterker ondertekend waarin verschillende partijen in de regio Eemland hebben afgesproken om intensief samen te werken aan thema’s rond gezondheid en welzijn. Samen Sterker is een duurzaam netwerk in wording dat echt naar de langere termijn kijkt, duidelijke doelen voor ogen heeft en daar ook concreet aan werkt.
Positieve gezondheid, regie bij de inwoners, de juiste zorg op de juiste plek, wijkgericht en generalistisch waar het kan, specialistisch waar nodig en inclusiviteit, dus gericht op álle inwoners; dat zijn de principes waarop het gezondheidsakkoord Samen Sterker is gebaseerd. Ruim vierhonderdduizend inwoners, waarvan de helft in de stad Amersfoort en de andere helft in omliggende gemeenten, gaan in de toekomst profiteren van deze intensieve samenwerking tussen tien VVT-instellingen binnen het IVVU-verband, acht gemeenten, een ziekenhuis, zes GGZ-instellingen, het Zilveren Kruis Zorgkantoor en de regio-organisatie Huisartsen Eemland waarbij meer dan tweehonderd huisartsen zijn aangesloten. Onder het motto ‘Samen Sterker, voor een gezonde toekomst in de regio Eemland’ willen ze dat de inwoners van deze regio niet alleen een betere gezondheid, maar ook een hogere kwaliteit van zorg en steun ervaren. Tegelijkertijd moet deze samenwerking ook leiden tot kostenbesparing en meer werkplezier voor de betrokken medewerkers.
Acht thema’s
“Laat ik beginnen met voorop te stellen dat deze samenwerking niet uit de lucht komt vallen”, vertelt programmamanager Debora Strijbos. Met Samen Sterker organiseren we samenhang en stimuleren we nieuwe initiatieven. Omdat we ons realiseren dat de toekomstige uitdagingen in de gezondheidszorg – waarvan het toenemende aantal kwetsbare ouderen en mensen met chronische aandoeningen een belangrijk onderdeel is – niet iets is dat een zorg- of welzijnsinstellling alleen kan oplossen. Daarvoor hebben we elkaar nodig.”
Het doel voor 2022 is om aan alle acht gekozen thema’s – arbeidsmarkt, wonen en zorg, kwetsbare ouderen, chronische aandoeningen, spoedzorg, digitaal netwerkplatform, preventie en psychische kwetsbaarheid – concrete projecten te verbinden. Debora: “We investeren in nieuwe projecten, maar kijken ook binnen de acht thema’s welke projecten er al bestaan waarbij we kunnen aansluiten, omdat ze passen bij onze doelstellingen.”
ONTiE
Een van de projecten die onder Samen Sterker is geïnitieerd is ONTiE (Ouderengeneeskundig Netwerk Thuis in Eemland), voortkomend uit de Krachtig Verbindende Toekomstvisie Ouderenzorg Utrecht 2030. “Dat is een project dat uitstekend past in de visie van Samen Sterker”, vult Ilse Zuurhout, procescoördinator van de VVT-gezondheidspartners, aan. “ONTiE is namelijk gericht op het versterken, uitbreiden en ontwikkelen van het netwerk rondom de eerstelijnszorg voor kwetsbare ouderen. Huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde, psychologen en andere betrokkenen werken daarbij samen om ervoor te zorgen dat ouderen de juiste hulp op de juiste plek krijgen. Doordat de verschillende specialisten elkaar weten te vinden, hoeven ouderen en hun naasten niet meer te wachten op een doorverwijzing naar een volgende specialist, maar kunnen ze vertrouwen op een netwerk dat passende zorg regelt. Op deze manier kun je crisissituaties en vroegtijdige opname in een VVT-instelling voorkomen.”
Proactieve Zorg Planning
Een ander voorbeeld van een bestaand initiatief waar meerdere gezondheidspartners in Eemland op ‘eigen’ wijze aan werken is Advanced Care Planning (ACP) ofwel in goed Nederlands Proactieve Zorg Planning (PZP). Dat is een principe dat oorspronkelijk werd toegepast in de palliatieve zorg en is gericht op de steun en zorg die iemand met een levensverwachting van ongeveer een jaar nodig heeft. Met andere woorden: hoe kun je zo’n laatste levensjaar zo aangenaam mogelijk maken? Wat zijn de wensen van de patiënt en welke behandelingen zijn nog wenselijk of noodzakelijk? Deze mensen wil je niet elke keer hetzelfde verhaal moeten laten vertellen of van specialist naar specialist sturen. Daarom is het noodzakelijk dat de opsporing en benadering van deze cliënten en de verslagleggingen van de gesprekken door alle betrokken professionals op eenzelfde manier gebeuren en ook voor ieder van hen toegankelijk zijn. Bijvoorbeeld door een digitaal platform te ontwikkelen waar gegevens worden uitgewisseld. Het dossier reist zo met de cliënt mee en alle neuzen wijzen in dezelfde richting. Debora Strijbos: “In een Samen Sterker-project werken we aan eenzelfde domeinoverstijgende werkwijze. We zijn nu gestart voor de groep kwetsbare ouderen, maar zien de behoefte ook voor mensen met oncologische en progressief ontwikkelende chronische aandoeningen, zoals ALS of Parkinson. De grootste uitdaging is digitale gezondheidsdossier dat met de cliënt moet meereizen zodat die niet telkens hetzelfde verhaal met verschillende zorgprofessionals hoeft te delen. Zowel de wijkverpleegkundige als de huisarts, de specialist ouderengeneeskunde en alle betrokken medisch specialisten kunnen hierdoor meer rekening de houden met de wensen van deze kwetsbare oudere.”
Samen oplossingen zoeken
“Het gezondheidsakkoord Samen Sterker is een eerste stap in een heel proces waarbij medische en sociale organisaties niet meer naast elkaar maar met elkaar werken”, vervolgt Debora. “Een oudere die eenzaam is, kan als gevolg van die eenzaamheid lichamelijke klachten krijgen die bijvoorbeeld worden verergerd doordat de woning niet voldoende is aangepast aan de leefsituatie van de oudere. Dat kan een huisarts niet in zijn eentje oplossen, maar het is ook niet nodig om die oudere direct door te verwijzen naar een VVT-instelling. Door met alle betrokken partijen aan tafel te zitten, kun je problemen leren herkennen en daar samen een oplossing voor zoeken. De gemeente zet zich in voor meer toekomstbestendige woningen, het zorgkantoor wijst budgetten toe aan bijvoorbeeld preventieprojecten, huisartsen, specialisten en VVT-organisaties hebben intensiever overleg en de ouderen hebben een duidelijke stem in het verhaal. Het proces is nog lang niet klaar en er zijn nog zeker obstakels die overwonnen moeten worden, maar we hebben elkaar gevonden en werken samen aan een gezonde toekomst. Dat is al een heel belangrijke stap.”
De gemeente
‘Een effectieve samenwerking tussen medisch en sociaal domein moet vooral voordelen opleveren voor de kwetsbare ouderen zelf. We willen dat de ouderen in hun dagelijks contact vaste en vertrouwde zorgprofessionals hebben en dat zij zo min mogelijk last hebben van de schotten tussen de verschillende wetten zoals de Wlz en de Wmo. Als bijvoorbeeld de wijkverpleging, de wijkteams en het welzijnswerk nauw met elkaar samenwerken en elkaar goed op de hoogte houden, is al veel gewonnen.’
Matthijs van Leur – Strategisch adviseur sociaal domein en zorg gemeente Amersfoort